Zijn ‘echte Nederlanders’ van het type blond haar en blauwe ogen? Dat is wel heel beperkt (en neigt naar oude nazi-sympathieën); dan zouden Brabanders en vooral Limburgers al snel afvallen. Het enige juiste antwoord is: een echte Nederlanders is iemand met een Nederlands paspoort.
Het klink best sympathiek om te spreken van ‘nieuwe Nederlanders’ als gedoeld wordt op personen die zich van ergens uit de wereld hebben gevestigd in dit land. Dit zijn immers mensen die het land nog maar zeer ten dele kennen, zich nog amper de zeden en gewoonten van deze samenleving hebben eigen gemaakt en misschien nog nooit hebben gehoord van de Deltawerken, de zilvervloot of ‘de gouden eeuw’. Maar zij willen wel in dit land wonen.
Gewone Nederlanders
Na verloop van tijd worden ook nieuwe Nederlanders gewone Nederlanders. Migranten uit bijvoorbeeld Ghana of Afghanistan zijn nog duidelijk ‘anders’, afkomstig uit een geheel andere cultuur. Surinamers echter horen gewoon bij Nederland – niet alleen staatkundig, maar ook cultureel. Sterker nog: wat zou het ‘oranje’ voetbalteam zijn zonder Surinaamse inbreng? Van oorsprong Indonesische mensen vallen amper nog op na bijna driekwart eeuw aanwezigheid.
Wetenschappers en kunstenaars
Hoezeer de instroom van nieuwe bevolkingsgroepen hebben bijgedragen aan wat Nederland nu is, blijkt bijvoorbeeld uit de komst van vluchtende protestantse Vlamingen aan het begin van de Tachtigjarige oorlog. Daar zaten grote wetenschappers bij en grootse kunstenaars. Een eeuw later volgden vluchtende Hugenoten vanuit Frankrijk. Veel van hen trokken naar Leiden, destijds een van de grootste steden van het land. Hun Franse namen verbasterden, en het is opvallend dat veel van hen behoren tot wat nu ‘echte Leienaars’ heten.
De lage landen bij de zee zijn in de loop der eeuwen bevolkt geraakt vanuit alle windstreken. Dat ging via ‘gastarbeiders’ in de 20e eeuw, tientallen jaren durende bezettingen vanuit Frankrijk of door het bewind van ‘de koning van Hispanje’, terwijl veel eerder al de Noormannen hier huishielden. Ook de Romeinen hebben hier hun sporen en hun sperma achtergelaten.
Friezen stabiele factor
Op school leerden we dat in de vroege Middeleeuwen Nederland werd bevolkt door Friezen, Franken en Saksen. De Saksen kwamen vanuit het oosten, de Franken uit het zuiden. De Friezen zijn eigenlijk de enige bevolkingsgroep die altijd heeft gewoond in het gebied dat nu Nederland is. Dat zijn inderdaad vaak mensen met heel blond haar en blauwe ogen. Maar of zij nu de typische ‘echte Nederlanders’ zijn, dat betwijfelen zij zelf evenzeer als de bewoners van de rest van het land.
• Hoe langdurig en stabiel de Friese aanwezigheid is geweest in de loop der tijd, blijkt uit een aardige landkaarten-animatie (op Youtube) van wat nu Nederland is (duurt 8’26”).
• Veel meer info over instroom van bevolkingsgroepen is te vinden op de website VijfEeuwenMigratie.nl