‘Met betutteling heeft dit weinig te maken, met beschaving des te meer’, zo besluit Sheila Sitalsing haar column in de Volkskrant op 8 april 2021. Zij schrijft daar over de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS), en meer precies over het rapport ‘Een eerlijke kans op een gezond leven’ die de raad daags daarvoor publiceerde. Die raad adviseert de overheid om niet zo overgevoelig te reageren op verwijten over betutteling en om te durven sommige evident ongezonde zaken gewoon onmogelijk te maken.

Groeiende kloof

De RVS beschrijft in het rapport de groeiende kloof tussen enerzijds welvarende en gezonde mensen en anderzijds arme ongezonde. De kloof bestaat eruit dat die laatste groep mensen gemiddeld zes jaar eerder doodgaan en zelfs vijftien jaar minder in goede gezondheid leven. De oorzaak ligt deels bij de arme ongezonde mensen zelf: zij eten doorgaans ongezond en bewegen te weinig. Maar er zijn vooral ook veel andere factoren die de kloof veroorzaken, aldus de RVS.

Durf

Die andere factoren zijn onder meer: schimmelige woningen, stress door werkloosheid of onzeker werk, schulden, vuile lucht door fabrieken of verkeer, een gevoel niet mee te tellen. Al die zaken moeten nu echt worden aangepakt, meent de RVS. En ja, ook gezonder eten hoort daar bij. Dat kun je bereiken door bijvoorbeeld gratis fruit te geven op scholen, maar ook door te voorkomen dat juist in de ‘mindere’ wijken vooral rommelvoedsel zoals vette en zoete snacks te koop zijn. Durf daarbij het verwijt van betutteling te weerstaan.

Volksgezondheid

‘Doorbreek de markt van verleidingen tot ongezond eetgedrag’, zo luidt een van de concrete adviezen in het rapport. De RVS bepleit ‘een meer prominente rol van de aanpak van maatschappelijke oorzaken van gezondheidsachterstanden in nieuw én lopend beleid’ van liefst acht relevante ministeries. Een regierol moet dan komen bij het departement van Volksgezondheid.

Bekijk of download het rapport ‘Een eerlijke kans op gezondheid’.